ولادیمیر پوتین تنها دو هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری در روسیه، نطقی شبه مبارزاتی ایراد کرد؛ هر چند که با اوضاع و احوال سیاست در روسیه مطمئناً او باز هم پیروز خواهد شد.
آگهیتحلیلگران غربی نگران بودند که مبادا ولادیمیر پوتین بار دیگر بخواهد اعلام جنگ کند؛ اما سخنرانی بیش از دو ساعته رئیس جمهوری روسیه در روز پنجشنبه اینگونه پیش نرفت، اگرچه که پوتین چشم‌اندازی از شاخ و شانه هسته‌ای و وعده‌های بزرگ اجتماعی را برای مردم کشورش ترسیم کرد.
صحبت مستقیمی از باز شدن جبهه جدید جنگ نشد
در آستانه سخنرانی روز پنجشنبه، نگرانی اصلی این بود که آیا پوتین از فرصت به دست آمده برای دامن‌زدن به تنش در منطقه جدایی‌طلب «ترانس‌نیستریا» در شرق مولداوی استفاده خواهد کرد یا خیر.
منطقه ترانس‌نیستریا با اوکراین هم مرز است و جمعیتی عمدتاً طرفدار روسیه دارد. روسیه نیز حدود ۱۵۰۰ سرباز در ترانس نیستریا مستقر دارد که از آن‌ها به عنوان «حافظان صلح» یاد می‌‌کند.
مقامات مسکو در هفته‌های اخیر لفاظی‌های خود در مورد نیاز به حفاظت از شهروندان روسیه در ترانس‌نیستریا را افزایش داده‌اند، موضوعی که به موازات تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین می‌تواند به پدیده شوم دیگری از جانب کرملین تبدیل شود.
در گرماگرم نگرانی‌ها از اینکه کرملین ممکن است جنگ خود را به سمت نواحی غربی گسترش دهد؛ مقامات محلی ترانس‌نیستریا برای اولین بار بعد از سال ۲۰۰۶ در ساختمان به اصطلاح کنگره نمایندگان خود گرد هم آمدند و از روسیه خواستند تا به آن‌ها در برابر «فشارهای اقتصادی» دولت مرکزی در کیشیناو، پایتخت مولداوی کمک کند.
لازم به ذکر است که دولت مرکزی در مولداوی طرفدار سیاست‌های اتحادیه اروپا است.
پوتین در سخنرانی روز پنجشنبه خود صراحتا از ترانس‌نیستریا نامی نبرد، و گزارش‌ها مبنی بر برنامه‌ریزی روسیه برای حمله به اروپا یا استقرار تسلیحات هسته‌ای در فضا است را رد کرد و آن را «نوعی مزخرف» خواند.
هیچ اشاره‌ای به مرگ ناوالنی نشد
سخنرانی پوتین نه تنها در تلویزیون دولتی بلکه در سینماها و بیلبوردها نیز نمایش داده شد، چنانچه دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در توضیح گفت که این موضوع پاسخ طبیعی به درخواست بینندگان برای دیدن محتوای «جالب» است.
اما عکس‌هایی که رسانه‌های مستقل به اشتراک گذاشته‌اند (از جمله عکس اصلی این خبر)، سالن‌های نیمه خالی را در سراسر روسیه نشان می‌دهد و برخی رسانه‌ها گزارش می‌دهند که دانشجویان روسی برای تماشای این خطابه تحت فشار قرار گرفته‌اند.
جای تعجب نداشت که پوتین هیچ اشاره‌ای به درگذشت الکسی ناوالنی، دشمن شماره یک سیاسی خود که در اوایل ماه جاری میلادی در یک زندان دورافتاده در قطب شمال درگذشت و مراسم تشییع جنازه وی قرار است روز جمعه در مسکو برگزار شود، نکرد.
نزدیکان آقای ناوالنی گفته‌اند که پس از تعلل‌های فراوان مقامات برای تحویل جنازه او، در یافتن محلی برای برگزاری مراسم تشییع جنازه او نیز با مشکلات عدیده‌ای روبرو شده‌اند.
پوتین که تمایلی به عقب‌نشینی از اوکراین نشان نداد، این ادعا را تکرار کرد که روسیه جنگ را آغاز نکرده است، اما افزود که برای «ریشه‌کن کردن نازیسم و دفاع از حاکمیت شهروندانمان» هر کاری انجام خواهد داد.
«الکل را ترک کنید و اسکی‌بازی را شروع کنید»
نیمه دوم سخنرانی پوتین به مسائل داخلی اختصاص داشت و رئیس‌جمهوری روسیه آمار و ارقام، برنامه‌های دولتی و کمک‌های اجتماعی برای خانواده‌ها را از حفظ و پشت سر هم برمی‌شمرد و سعی کرد از نگرانی‌هایی که روس‌ها ممکن است در زمان عدم اطمینان از شرایط اقتصادی و سیاسی داشته باشند، اجتناب کند.
ولادیمیر پاستوخوف، تحلیلگر سیاسی مستقر در لندن در تلگرام نوشت: «او به همه وعده داد که تا سال ۲۰۳۰ همه چیز حتی بهتر از آنچه [قبل از جنگ] بود، خواهد شد.»
پوتین در سخنرانی خود و در حالی که به نظر می‌رسید چهره آرامی به خود گرفته است، خواستار حفظ «ارزش های سنتی خانواده» شد.
او گفت: «ما می‌بینیم که در برخی از کشورها چه اتفاقی دارد می‌افتد، چه بسا در آن کشورها هنجارهای اخلاقی و نهادهای خانواده عمداً نابود می‌شوند و کل مردم را به سمت انقراض و انحطاط سوق می‌دهند. ما زندگی را انتخاب می‌کنیم.»
او همچنین از روس ها خواست که «نوشیدن الکل را کنار بگذارند و سوار چوب اسکی‌های خود شوند» تا امید به زندگی در روسیه افزایش یابد.
در همین حال، وی مشخص نکرد که چه تعداد سرباز روسی در خط مقدم اوکراین کشته شده‌اند، در عوض به احترام آن‌ها یک دقیقه سکوت اعلام کرد که پس از حدود ۳۰ ثانیه به پایان رسید.
آگهیاو همچنین از کهنه سربازان روسیه خواست تا نقش محوری‌تری در تجارت و آموزش روسیه داشته باشند.
پوتین در اظهاراتی که به نظر برای آرام کردن نیروهای نظامی طراحی شده بود، گفت: «نخبگان واقعی کسانی هستند که به روسیه خدمت می‌کنند، کارگران و نظامیانی که با اقدامات خود وفاداری به روسیه را ثابت کرده‌اند.»
رسانه‌های روسی گزارش دادند که سخنرانی طولانی مدت پوتین در مجلس فدرال روسیه بیش از ۸۰ بار با تشویق حضار قطع شد.